Ruimtecorrectie in Hauptwerk met IR's
Geplaatst: 17 feb 2020 21:31
De luisterruimte heeft veel invloed op het geluid, er kunnen bijvoorbeeld onaangenaam dreunende basnoten ontstaan. Daarom is ruimtecorrectie (room correction) een veelbesproken onderwerp op dit forum.
Sinds HW 5 is het mogelijk om nagalm toe te voegen, hiertoe kun je zogenaamde impulse responses (IR's) installeren en selecteren. Ik heb onderzocht of het ook mogelijk is om IR's te gebruiken voor ruimtecorrectie, en dat blijkt te kunnen! Hieronder zal ik kort beschrijven wat de belangrijkste mogelijkheden zijn, zonder op al de details in te gaan.
Een bekend programma om metingen te doen voor ruimtecorrectie is REW (Room Equalization Wizard). REW is gratis, het enige wat je naast je opstelling nodig hebt is een goede meetmicrofoon. Hoe je de metingen uitvoert en interpreteert is een onderwerp apart. Het belangrijkste is dat je in het EQ-scherm van REW filters kunt laten berekenen waarmee je allerlei ongewenste pieken in het geluid weg kunt halen.
REW heeft een optie om deze berekende filters te exporteren als een IR ("export filter impulse response as WAV"). Dat is geweldig, want zoals zojuist gezegd kan Hauptwerk sinds kort met IR's overweg.
Dus exporteren vanuit REW en importeren in HW? Het is iets ingewikkelder, er moeten een paar obstakels overwonnen worden. Uitgangspunt zijn de vereisten die Hauptwerk aan IR-bestanden stelt. Deze staan beknopt maar duidelijk omschreven wanneer we in het HW-menu naar Design Tools >> View Custom (…) reverb format documentation, en dan naar sectie 5 gaan.
1) De IR-bestanden moeten beschikbaar zijn met sample rates van 44.1, 48 en 96 kHz. Deze optie is gelukkig beschikbaar bij het exporteren vanuit REW, dus die drie bestanden kunnen we makkelijk aanmaken.
2) De IR-bestanden moeten in "True Stereo" zijn, ofwel, er zijn 4 kanalen vereist (of True Stereo ook wenselijk is voor ruimtecorrectie-IR's betwijfel ik, ik kreeg er althans geen goede resultaten mee). Met REW kun je echter alleen 1-kanaals (mono) of 2-kanaals (gewone stereo) exporteren. Daarom heb ik het programma Audicity (eveneens gratis) gebruikt om twee lege kanalen toe te voegen aan ieder stereopaar van IR's. Dus kanaal 1 voor de linker speaker, kanaal 2 en 3 leeg, kanaal 4 voor de rechter speaker.
3) Er moet een xml-bestand aangemaakt worden voor ieder setje van IR's. Ik heb gewoon een bestaand xml-bestandje gevist uit de map HauptwerkSampleSetsAndComponents>ImpulseResponseReverbs en deze op maat aangepast
4) De xml en de 3 IR's moeten ingepakt worden in een RAR-mapje (hier gebruik ik WinRAR voor), dit RAR-bestandje kan vervolgens op dezelfde manier geinstalleerd worden als een sampleset. De bestanden en mappen moeten voldoen aan een aantal strikte eisen wat betreft de naamgeving en extensie, dit staat duidelijk omschreven in de handleiding
Na installatie kun je voor ieder te corrigeren speakerpaar een IR selecteren, dat doe je op dezelfde manier als met de IR's voor nagalm. Van belang is hierbij om 1) de instelling "Wet mix %" op 100% te zetten, anders klinkt er nog een groot deel ongecorrigeerd geluid mee en 2) de ruimtecorrectie-IR's niet toe te passen op eventuele opnames die je maakt, immers, mensen die je opname beluisteren hebben niet dezelfde luisterruimte om te corrigeren.
Misschien klinkt dit allemaal omslachtig, en dat is het ook. Maar in ieder geval is het nu mogelijk om (gratis) ruimtecorrectie toe te passen in Hauptwerk. Ik hoop dat Martin & team het eenvoudiger gaat maken in de toekomst, het is mijn voornemen om hem hierover te benaderen.
Wie Reaper heeft, kan al deze omslachtigheden echter overslaan. Zodra je een stereo-IR geëxporteerd hebt vanuit REW, kun je deze openen in de ReaVerb-plugin. Ontstaan er vreselijke vertragingen en storingen in het geluid? Dat viel te verwachten en is eenvoudig op te lossen: 1) gebruik een lage waarde bij "Max FFT" (256 werkt bij mij prima) en 2) start Reaper even opnieuw op.
De Hauptwerk-route lijkt me toch in het voordeel, want je kunt het verantwoord omgaan met de CPU-belasting dan overlaten aan Hauptwerk (net als het selecteren van de juiste sample rate bij enkele oudere sample sets die niet in 48 kHz zijn gemaakt).
Mijn volgende stap zou zijn om te verkennen of ook fasecorrectie mogelijk bij gebruik van IR's. RePhase lijkt een interessant gratis programma, alleen is er een risico dat je het geluid teveel vertraagd. Dat wil ik nog gaan uitzoeken.
Sinds HW 5 is het mogelijk om nagalm toe te voegen, hiertoe kun je zogenaamde impulse responses (IR's) installeren en selecteren. Ik heb onderzocht of het ook mogelijk is om IR's te gebruiken voor ruimtecorrectie, en dat blijkt te kunnen! Hieronder zal ik kort beschrijven wat de belangrijkste mogelijkheden zijn, zonder op al de details in te gaan.
Een bekend programma om metingen te doen voor ruimtecorrectie is REW (Room Equalization Wizard). REW is gratis, het enige wat je naast je opstelling nodig hebt is een goede meetmicrofoon. Hoe je de metingen uitvoert en interpreteert is een onderwerp apart. Het belangrijkste is dat je in het EQ-scherm van REW filters kunt laten berekenen waarmee je allerlei ongewenste pieken in het geluid weg kunt halen.
REW heeft een optie om deze berekende filters te exporteren als een IR ("export filter impulse response as WAV"). Dat is geweldig, want zoals zojuist gezegd kan Hauptwerk sinds kort met IR's overweg.
Dus exporteren vanuit REW en importeren in HW? Het is iets ingewikkelder, er moeten een paar obstakels overwonnen worden. Uitgangspunt zijn de vereisten die Hauptwerk aan IR-bestanden stelt. Deze staan beknopt maar duidelijk omschreven wanneer we in het HW-menu naar Design Tools >> View Custom (…) reverb format documentation, en dan naar sectie 5 gaan.
1) De IR-bestanden moeten beschikbaar zijn met sample rates van 44.1, 48 en 96 kHz. Deze optie is gelukkig beschikbaar bij het exporteren vanuit REW, dus die drie bestanden kunnen we makkelijk aanmaken.
2) De IR-bestanden moeten in "True Stereo" zijn, ofwel, er zijn 4 kanalen vereist (of True Stereo ook wenselijk is voor ruimtecorrectie-IR's betwijfel ik, ik kreeg er althans geen goede resultaten mee). Met REW kun je echter alleen 1-kanaals (mono) of 2-kanaals (gewone stereo) exporteren. Daarom heb ik het programma Audicity (eveneens gratis) gebruikt om twee lege kanalen toe te voegen aan ieder stereopaar van IR's. Dus kanaal 1 voor de linker speaker, kanaal 2 en 3 leeg, kanaal 4 voor de rechter speaker.
3) Er moet een xml-bestand aangemaakt worden voor ieder setje van IR's. Ik heb gewoon een bestaand xml-bestandje gevist uit de map HauptwerkSampleSetsAndComponents>ImpulseResponseReverbs en deze op maat aangepast
4) De xml en de 3 IR's moeten ingepakt worden in een RAR-mapje (hier gebruik ik WinRAR voor), dit RAR-bestandje kan vervolgens op dezelfde manier geinstalleerd worden als een sampleset. De bestanden en mappen moeten voldoen aan een aantal strikte eisen wat betreft de naamgeving en extensie, dit staat duidelijk omschreven in de handleiding
Na installatie kun je voor ieder te corrigeren speakerpaar een IR selecteren, dat doe je op dezelfde manier als met de IR's voor nagalm. Van belang is hierbij om 1) de instelling "Wet mix %" op 100% te zetten, anders klinkt er nog een groot deel ongecorrigeerd geluid mee en 2) de ruimtecorrectie-IR's niet toe te passen op eventuele opnames die je maakt, immers, mensen die je opname beluisteren hebben niet dezelfde luisterruimte om te corrigeren.
Misschien klinkt dit allemaal omslachtig, en dat is het ook. Maar in ieder geval is het nu mogelijk om (gratis) ruimtecorrectie toe te passen in Hauptwerk. Ik hoop dat Martin & team het eenvoudiger gaat maken in de toekomst, het is mijn voornemen om hem hierover te benaderen.
Wie Reaper heeft, kan al deze omslachtigheden echter overslaan. Zodra je een stereo-IR geëxporteerd hebt vanuit REW, kun je deze openen in de ReaVerb-plugin. Ontstaan er vreselijke vertragingen en storingen in het geluid? Dat viel te verwachten en is eenvoudig op te lossen: 1) gebruik een lage waarde bij "Max FFT" (256 werkt bij mij prima) en 2) start Reaper even opnieuw op.
De Hauptwerk-route lijkt me toch in het voordeel, want je kunt het verantwoord omgaan met de CPU-belasting dan overlaten aan Hauptwerk (net als het selecteren van de juiste sample rate bij enkele oudere sample sets die niet in 48 kHz zijn gemaakt).
Mijn volgende stap zou zijn om te verkennen of ook fasecorrectie mogelijk bij gebruik van IR's. RePhase lijkt een interessant gratis programma, alleen is er een risico dat je het geluid teveel vertraagd. Dat wil ik nog gaan uitzoeken.