Home News Forum Kijk/Luister Sample Sets Vergelijk Benodigdheden Foto's Links Downloads Over ons

 

werking speaker en geluid

Toon actieve onderwerpen


Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 28 jun 2018 22:39

werking speaker en geluid

beste forum leden heel vaak lees en kom ik situaties tegen die alle normen van de audio tarten.
ik hoop dat deze uitleg wat meer duidelijkheid schept in en hoe een speaker werkt en geluid tot stand komt.
wat zijn de valkuilen enz.


ik zal proberen het zo basic mogelijk te houden, en waar technische termen vermeld worden probeer ik ze te beschrijven.

sommigen bronnen zijn van derden met toestemming tot plaatsing/ verwerkt in deze uitleg.


ik zal proberen om regelmatig deze uitleg aan te vullen met nieuwe informatie
dus indien mogelijk zo min mogelijk reageren zodat de leesbaarheid in orde blijft.
bij behoefte tot reactie is het wellicht beter om bv. een nieuwe topic te starten met verwijzing naar deze topic.


Omdat het topic inzichtelijk te maken, is onderstaande index van de verschillende onderwerpen gemaakt.
Zo kun je direct naar het juiste onderdeel springen.

Wat is nu eigenlijk geluid?: viewtopic.php?p=37379#p37379
Fletcher Munson (curve): viewtopic.php?p=37383#p37383
Psychoakoestiek: viewtopic.php?p=37404#p37404
Speakers: viewtopic.php?p=37409#p37409
De onderdelen en werking van een driver: viewtopic.php?p=37433#p37433
De werking van een scheidingsfilter: viewtopic.php?p=37467#p37467
Wat is het verschil tussen een analoog en digitaal filter? viewtopic.php?p=37483#p37483
Speaker kast viewtopic.php?p=37495#p37495





Wat is nu eigenlijk geluid?
om te doorgronden van wat geluid is, moet je ook weten hoe geluid zich gedraagt.
En hoe ervaren jij en ik geluid?

Luchtdruk
overal waar wij ons bewegen op aarde heerst een luchtdruk, die luchtdruk schommelt grofweg tussen de
900 en 1030 mBar (millibar).
die schommeling wordt veroorzaakt door het weer. Zodra deze luchtdruk verstoort wordt tussen de 20 en 20.000 duizend keer per seconde dan horen wij geluid, voorwaarde is dat de verstoring sterk genoeg is, dus voldoende energie heeft.
je ziet nu direct dat de term 20-20.000khz vaak wordt beschreven in specificaties enz.

die verstoring van de luchtdruk wordt in deze uitleg meestal veroorzaakt door een bewegende conus.
door deze beweging ontstaat er een golf

speaker beweging.jpg


golflengte.jpg


als de conus van de speaker(driver) naar voren beweegt, dan wordt de lucht voor de Conus wat in elkaar gedrukt.
dan neemt de luchtdruk toe………….

door die toegenomen luchtdruk worden de lucht moleculen tegen elkaar aan gedrukt.
als ketting reactie zullen die op hun beurt de daar achterliggende moleculen weer wat samenpersen.
door dit proces gaat energie zich verplaatsen, en let op!!!! de lucht moleculen verplaatsen zich nauwelijks.

wanneer de conus naar achter beweegt neemt de luchtdruk voor de speaker af.

ook deze verlaging wordt doorgegeven aan de achterliggende moleculen.

lucht moleculen.jpg



zodra de conus gaat bewegen naar voor of achter ontstaat er een luchtdruk variatie die zich vertaald in een golf achtige beweging.
de vorm die deze aanneemt is natuurlijk die overeenkomt met een sinus vorm.

sinus vorm.jpg


Geluidsgolf
deze vorm noemen we een geluidsgolf , die zich verplaatst met een snelheid van 343m/s bij een temperatuur van 20 graden.
dit wordt omschreven als geluid snelheid.

Hertz
de hoeveelheid van die luchtdruk variaties, het aantal per seconden noemen we frequentie.
dit wordt altijd aangeduid als Hertz (Hz)
een jong scherp gehoor is in staat om tussen de 20-20.000Hz waar te nemen dit noemen we het
Hoorbare frequentie spectrum.

Geluidsdruk
de geluidsdruk variatie zelf noemen we Geluidsdruk(soundpressure)
de sterkte van deze geluidsdruk wordt ingedeel in Pascal, vandaar dat de volledige term meestal is
SPL (soundpressure level)

Decibel
deze geluidsdruk wordt voor het gemak vertaald naar een schaal
de bedenker van deze schaal was Graham Bell.
omdat er in een bel alleen tiende worden gemarkeerd ontstaat Decibel

Gevoeligheid gehoor
ons menselijk gehoor is niet even gevoelig voor alle frequenties
dit wordt in een ander schaal verwerkt
namelijk die van de gehoor kromme
Fletcher Munson (curve) is de bedenker van deze schaal.
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 415

Geregistreerd: 08 dec 2015 21:56

Woonplaats: Benthuizen

Bericht 28 jun 2018 22:50

Re: werking speaker en geluid

Interesant en duidelijk!

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 29 jun 2018 06:55

Re: werking speaker en geluid

deze Fletcher Munson is proefondervindelijk ontstaan

in 1933 zijn er 2 mensen geweest die hier onderzoek naar gedaan hebben Dhr. Fletcher en Dhr. Munson
hun bevindingen hebben ze beschreven in een schaal waarop je ziet dat diversen lijnen getekend zijn.
Iedere lijn heeft een andere Decibel waarde, de daarbij behorende lijn vertoont ook dan iedere keer een wat afwijkend gedrag.
je ziet dat deze lijnen soms afwijken in verhouding tot de andere lijnen.

dit komt omdat ons gehoor niet perfect is, wij ervaren niet elke frequentie even luid.

fletcher munson.jpg


de onderste lijn is zeg maar onze gehoor drempel daaronder wordt het stil
de bovenste lijn is de pijngrens, ik zelf hanteer altijd 70dB als uitgangspunt, of het nu is om iets te corrigeren , of om te kalibreren, zorg dat je audio keten altijd op het zelfde aantal decibels benaderd wordt. Ook hier zie je dat de schaal opgebouwd is met stappen van tienden, overeenkomend met de schaal van Decibel

is deze Curve van belang voor Hauptwerk?
ik persoonlijk vind het ondergeschikt, wel is het zo dat als je een setup gecorrigeerd hebt met software dat het laag iets geboost mag worden, omdat ons gehoor die frequentie moeilijker kan horen bij een bepaalde schaal.
voor de rest voegt deze schaal niet veel toe als je systeem goed gebalanceerd is.
Het klinkt wellicht tegenstrijdig als ik zeg dat deze curve een beetje ondergeschikt is, maar dat heeft te maken met de huidige digitale opname.
Daar kunnen n.l al correcties op worden toegepast via een bepaald patroon

Zo'n patroon noemen we een Weging.


Deze Fletcher Munson curve vinden we eigenlijk contra terug in onze huidige Decibel meter.

decibel meter met weeg aanduiding.jpg




Weegcurve

Zoals we hebben kunnen zien in de Fletcher Munson curve is ons gehoor absoluut niet gelijk voor alle frequenties
Wij discrimineren dus geluid. Het gevoeligst is ons gehoor rond de 1000 Hz, lagen en hogen tonen ervaren "horen" wij anders. De luidheid geluidsdruk niveau heeft te maken met Isofonen, deze term ga ik niet behandelen omdat dit te technisch is, door die Isofonen hanteert de Fletcher Munson curve naast decibel ook de aanduiding Phon.
Mag je vergeten...........
Je voelt wel aan dat als we een steriel strakke en lineaire meet methode zouden hanteren dit niet strookt met ons gehoor. Het zijn 2 kampen die niet echt stroken met elkaar.
Als een soort compromis zijn er dus bepaalde curves ontwikkeld die een Weging worden genoemd.
Je hebt een A,B,C,D weging zodra er 1 van deze Wegingen gebruikt wordt mogen we niet meer spreken over Geluiddruk
Maar dan hanteren we de term Geluidniveau, aan deze term kunnen we dus zien of er wel of geen weging toegepast is
Ook moet dan nog het type weging worden benoemd:
dB(A), dB(B). enz.

de type wegingen hebben zo hun eigen gedrag

abcdcurv.jpg


toch heeft een decibel weging en een Fletcher Munson curve een onderliggende relatie
soms /vaak moet je in de audiowereld zaken omdraaien zo ook hier
als we nu de Fletcher Munson curve in spiegelbeeld op zijn kop plaatsen

dan krijg je dit

fletchermunson omgedraaid spiegelbeeld.jpg



met een toegeknepen oog kunnen we uit die zelfde spiegel curve wel een Weging ontdekken

fletchermunson omgedraaid spiegelbeeld1.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 29 jun 2018 11:17

Re: werking speaker en geluid

deze gebogen lijn komt overeen met een B-weging

Het B-filter is geschikt voor niveaus tussen 55 dB en 85 dB en sluit aan bij de 70 foon lijn

hieronder zie je wat verschillende type weging doen met het aantal dB

db weging.jpg


nu audio zou audio niet zijn als er weer iets logisch "klinkt"

ondanks dat de dB(B) weging visueel de beste papieren heeft wordt deze in de praktijk nauwelijks toegepast.

in de praktijk wordt dB(A) gebruikt, en voor hogere volumes soms dB(C)

dus we kunnen de weging opschonen voor ons gemak naar A/C weging.
een A-gewogen meting is een gevoelsmatig correctere manier van meten. Een C-gewogen meting wordt gebruikt voor het bepalen van werkelijke geluidsdrukken.
de enige toevoeging kan nog gemaakt worden door een niet gewogen meting
namelijk de Z-weging
de Z mag je omschrijven als Zero(nul) dit is dus een ongewogen meting.


Waarschuwing
het kan niet vaak en genoeg herhaald worden pas aub op met frequent gebruik van een hoofdtelefoon.Je loopt eerder gehoorschade op dan je denkt, zonder dat de muziek als pijnlijk wordt ervaren.


nu hebben we dus gezien hoe bepaalde normen worden gemeten, nu is het tijd om van iets dichterbij het geluid te bekijken.



Golflengte

Geluid verplaatst zich met 343 m/s. De afstand die 1 golf aflegt, noemen we de golflengte. Hoe hoger de frequentie des te korter wordt de golflengte.

onderstaand een aantal golflengte's ter indicatie
Frequentie: Golflengte:
20 Hz 17,15 meter
50 Hz 6,86 meter
100 Hz 3,43 meter
250 Hz 1,37 meter
500 Hz 68 cm
1000Hz 34 cm
4000 Hz 8,6 cm
10000Hz 3,4 cm
16000 Hz 2,1 cm


voorbeeld laat zien dat een lage frequentie niet eens volledig in een doorsnee woonkamer past
terwijl de hoogste frequentie een lengte heeft van nog geen duim.
als deze golf zich gaat verplaatsen krijg je een looptijd


Looptijd


De tijd die geluid nodig heeft om een bepaalde afstand te overbruggen noemen we looptijd
nu is het zo dat zodra wij een halve golflengte horen ons brein de rest een beetje aanvult.
daarom denken we dat we een 16voets register wel horen in een woonkamer.

golflengte half.jpg


Als je gebruik maakt van twee geluidsbronnen of je luistert met beide oren naar dezelfde geluidsbron.
Dan heb je te maken met twee geluidsgolven. Als er tussen deze geluidsgolven een looptijdverschil bestaat spreken we over een faseverschil tussen de twee geluidsgolven. Looptijdverschillen kunnen ook bestaan doordat je luistert naar direct geluid uit de speaker maar ook naar het tegen een muur gereflecteerd geluid.

Fase
zeker bij de meerkanaals sets in HW krijg je last van fase verschuiving
dat is soms x3, je kan je voorstellen dat er dan nog maar zelden echt fase's kloppen
je krijgt dan te maken met een soort "lopende fase" die soms redelijk klopt, maar toch daarna weer uit de pas gaat lopen zo erg dat het soms geheel in tegenfase is

uit fase.jpg


veel mensen ervaren dit niet of horen het zelfs niet, dit komt omdat ze nooit gewend zijn aan faserein luisteren.
zodra je dit een paar keer gehoord hebt zal je al snel fasefouten horen.
ook al kan je niet zo snel fasefouten benoemen, toch zal iedereen zeker bij het spelen van een toonladder gaan merken dat er soms iets niet klopt, je kan het vergelijken met de maat van een muziekstuk die redelijk lekker loopt , maar waar soms even de tel niet klopt, en daarna wel weer enz.
de echte chemie is er dan uit.


kan je zelf de vraag stellen is dat nu zo erg al dat gezeur over fase enz.
tegenfase.jpg


kijk dan maar naar het plaatje, het soms wel, en soms niet faserein zijn betekent voor ons gehoor een duidelijke halvering van een volume of nog meer.
zouden we i.p.v de speaker een lampje neerzetten dan zou dit een knipperlicht worden.


samengevat kunnen we zeggen:
Looptijd verschil
op het moment dat onze oren zich op een ongelijke afstand van de geluidsbron bevinden wordt deze geluidsbron met een klein tijdsverschil aangeboden. bij onze oren.

Intensiteitverschil
Het oor dat gericht is op geluidsbron ervaart de intensiteit groter dan het afgewende oor.


Frequentieverschil
Bij hogere frequenties kijk maar naar de tabel met golflengte maten, werkt ons hoofd als geluidsscherm. Zelfs zo dat de klank het afgewende oor met een ander frequentiespectrum bereikt.


Faseverschil
Bij het oor dat naar de geluidsbron gericht is, komen de pieken en dalen van het signaal op een gegeven ogenblik iets eerder aan, en wordt de toon in beide oren in fase verschoven waargenomen.

toch hebben we in zekere mate die ogenschijnlijke fouten deels nodig om richting te kunnen bepalen.
• Looptijdverschillen tussen het linker- en rechteroor
• Intensiteitverschillen tussen het linker- en rechteroor
• Frequentieverschillen tussen het linker- en rechteroor
• Faseverschil tussen het linker- en rechteroor

Bij frequenties onder 200Hz is het verschil tussen het linker- en het rechteroor minimaal. Ook is het faseverschil erg klein klein. Daarom wordt hoe lager de frequentie zakt het steeds moeilijker om locatie te bepalen.
soms is een golf zo groot dat wij er ruim inpassen.
dit in tegenstelling tot een erg hoge frequentie dan moet je het gehoor er echt naar toe richten, of andersom de weergevers op je oren richten.
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 30 jun 2018 13:04

Re: werking speaker en geluid

Psychoakoestiek

als overgangsfase van geluid naar speaker lijkt het me nuttig om toch de term Psychoakoestiek aan te stippen.

dit is een "schakel" in de geluidsbeleving die strikt persoon gebonden is, als we psychoakoestiek zouden hernoemen naar een parameter, zal dit een parameter zijn die nooit te corrigeren is.
Psychoakoestiek is iets waar ieder voor zich op zijn tijd mee te maken krijgt, en dit moet zien te accepteren.
hier helpt geen High-end, geen Correctie Software, geen intonatie tegen.


Psychoakoestiek is de wetenschap die zich bezighoudt met hoe mensen geluid waarnemen. Het gaat hier vooral om de relatie tussen subjectieve waarneming (psychologie) en objectieve natuurkundige aspecten (akoestiek) van klank.

In veel toepassingen van akoestiek en audio-signaalbewerking is het van belang om te weten wat mensen eigenlijk horen. Geluid, dat bestaat uit drukgolven in de lucht, kan exact gemeten worden met geavanceerde meettechnieken. Het begrijpen van de manier waarop deze geluidsgolven worden opgevangen in het oor, en hoe ze worden omgezet in gedachten en waarnemingen in de hersenen is echter niet makkelijk. Geluid is een continu analoog signaal dat in theorie een oneindige hoeveelheid informatie kan bevatten. Hoe kan een mens uit al deze informatie de wenselijke informatie filteren?


dus wat horen wij, of wat willen wij horen?
dit is vaak gerelateerd aan onze persoonlijke stemming/emotie van een bepaald moment.

iedereen ook mensen met een top getuned systeem krijgen hier mee te maken. de ene dag kan je spelen op je orgel alles klopt en klinkt geweldig.
de volgende dag kan dat opeens heel anders klinken, ondanks dat je wellicht de zelfde muziek, zelfde registratie enz. gebruikt.
de enige troost houvast die je dan hebt is de wetenschap dat je audio in orde is , anders zou je daar de zondebok gaan zoeken.


onlosmakelijk aan deze "hoor emotie" is verbonden hoe wij een sampleset beoordelen.

stel je luistert al jaren naar een bepaald orgel, alleen je kent die klank niet live, maar van een cd.
als er daarna een sampleset van dat zelfde orgel wordt opgenomen, en het strookt niet met jouw beleving die je van dat orgel hebt, kan het al zijn dat je geen klik meer krijgt met een bepaalde set.
of je moet je geheugen kunnen resetten.

dit zijn allemaal factoren die meespelen op de achtergrond
Laatst bijgewerkt door Jan Wim op 30 jun 2018 13:40, in totaal 1 keer bewerkt.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Eef

Berichten: 96

Geregistreerd: 13 mei 2011 19:44

Bericht 30 jun 2018 13:37

Re: werking speaker en geluid

Jan Wim en leden

Ik mag misschien hier niet plaatsen maar dan word het maar verplaats of verwijderd
Mijn vraag wat voor volume houden jullie aan bij volle werk (decibels) ongeveer
gemeten meet telefoon of geluidmeter

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 30 jun 2018 13:56

Re: werking speaker en geluid

Eef schreef:Jan Wim en leden

Ik mag misschien hier niet plaatsen maar dan word het maar verplaats of verwijderd
Mijn vraag wat voor volume houden jullie aan bij volle werk (decibels) ongeveer
gemeten meet telefoon of geluidmeter


Eef
in de audiowereld wordt vaak 75dB aangehouden als ijkpunt

dit kan je nog wat oprekken tot max. 80dB
daarboven vind ik geluidsniveau al onverantwoord om er met je oren dicht op te zitten

je hebt mensen die blazen het stof uit de woonkamer weg, en je hebt mensen die houden van bescheiden volume



dit is denk ik ook 1 op 1 gerelateerd aan Psychoakoestiek.
Wat wil iemand horen?
je kan grofweg 2 type orgelspelers schetsen

A. de organist die puur voor verfijnde registratie gaat , met voorkeur voor veel detail
B. de organist die van veel volume houd en graag stevig in de klavieren grijpt.

dit kan je denk ik ook nog onderverdelen in:
A. iemand luistert naar detail
B. iemand luistert naar muziek

de A variant luistert meer technisch
de B variant luistert meer muzikaal
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 30 jun 2018 14:10

Re: werking speaker en geluid

verder nog even met Psychoakoestiek

Wat willen wij horen, of wat willen wij niet oren??

je zou zeggen dat is pure onzin,...…………………………... is dat zo?

onze gehoor kan zelfs vermoeid raken, en zich soms zelfs afsluiten voor bepaald geluid, of zich juist openstellen voor bepaald geluid.


tikkende-klok.jpg


je hebt een tikkende klok in je woonkamer, als deze nieuwe is hoor je de klok tikken, maar op een gegeven moment
is je gehoor(brein) zo gewend aan dit geluid, dat je gehoor het gaat maskeren.

je hoort de klok niet meer tikken, of je moet je erop gaan concentreren.
of het valt je pas op als de klok juist stopt…... met tikken.

andersom kan het ook zijn dat je juist gek wordt van die tikkende klok, en het irritatie oproept.

het tikkende klokje laat zien dat er dus grote verschillen mogelijk zijn in hoe wij omgaan met geluid.
nu kan je vinden dat een irritant tikkend klokje niet te vergelijken is met ons mooie HW geluid.

maar ook bij een bepaalde set kan ons gehoor onbewust geluiden gaan maskeren.

je speelt een bepaalde periode op een set, en uiteindelijk word deze set verdrongen door een andere set
je hoort nieuwe geluiden enz, helemaal happy...……………..
na een half jaar pak je toch nog een keer die set die eigenlijk een beetje uit de gratie geraakt was.
en wat blijkt de set klinkt opeens anders, je kan er dan gerust weer een avond of langer erop spelen.

dit is allemaal Psychoakoestiek


het kan nog gekker ons brein/gehoor kan zelfs geluiden "horen" die er helemaal niet zijn………………
wanneer wij vertrouwd raken met een bepaald geluid, kunnen wij dat horen terwijl het er niet meer is

denk maar aan de onze mobiele telefoon, soms hoor je de telefoon trillen/zoemen o.i.d terwijl het mobieltje heerlijk lag te slapen .

het klonk echter zo "echt" en natuurgetrouw dat je toch naar het display van je telefoon kijkt om te zien of er een bericht o.i.d was.

hoe kan dat je iets hoort terwijl de bron geen geluid maakt.
vaak gebeurd dit in samenspel met andere geluiden(muziek) dat bepaalde deel frequenties herkend worden door ons brein, en wij direct daar een actie aan vast knopen.

deze lijst zouden we kunnen vullen met tal voorbeelden, maar het geeft maar aan hoe onbetrouwbaar ons gehoor is
of wellicht moet je onbetrouwbaar vervangen door beinvloedbaar


hoe dan ook als je weet dat je technische kant van je audio technisch in orde is kan dit rust geven in de psychoakoestiek.

ik denk dat hoe geluid tot stand komt en wij het ervaren wel redelijk benoemd is
al zal deze korte omschrijving natuurlijk nooit de duizenden boeken kunnen samen vatten die over geluid geschreven zijn

tijd om naar een ander onderwerp te springen n.l. Speakers
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 30 jun 2018 14:42

Re: werking speaker en geluid

Speakers

nu we dus een beetje de werking en beleving van het geluid hebben bekeken gaan we nu de speakers wat dichterbij bekijken, tenslotte moeten de speakers het werk verzetten.

nu zijn er allerhande soorten en maken speaker
je kan ze een beetje selecteren op:

Monitor Actief:
Nearfield dit is een klein formaat speaker die op max. 1mtr het best functioneert
Adam nearfield.jpg


Midfield dit formaat is wat groter de luister afstand moet ook iets verder weg zijn het liefst minimaal 1,5 mtr
2 mtr is ook zeker geen probleem
Adam midfield.jpg


Farfield dit formaat moet op grote afstand afgeluisterd worden.
Adam farfield.jpg



alle 3 deze vormen hebben zo hun eigen ontwerp, en gedragen zich dan ook naar dat ontwerp.

ga je dit gedrag beinvloeden dan is de werking van een monitor hoogst onwaarschijnlijk.

een studio monitor is zo gemaakt om kort achter de meng tafel te worden opgesteld
deze monitors herken je grofweg aan hun wat zakelijk uiterlijk, ze hebben geen mooi frontje of speakerdoek enz.
ook zijn deze monitors zo gebouwd dat ze rondom vrij moeten staan.
inbouwen zoals in de HW orgels gebeurd is dus fout. daar zijn ze niet voor ontworpen.
gevolg is vaak resonantie pieken, ongecontroleerd laag, zelfs de impedantie kan veranderen door het deels opheffen van de baspoort.

Monitor passief:
grofweg vergelijkbaar met actief qua formaat samenstelling
alleen deze hebben geen eigen versterking ,en moeten met een externe versterking gevoed worden.
vaak vind je in de passieve variant de zogenaamde Boekenplank speaker.
deze hebben een soort gelijke werking als een vloerstaander, maar alles is in verhouding wat bescheidener uitgevoerd.

Vloerstaander
dit type is haast altijd passief, en vraagt om een royale plaatsing , en afstand.
muzikaal zijn vloerstaanders heer en meester, mits ze opgesteld zijn volgens de voorwaarden van het ontwerp

Hybride
dit type heeft altijd een actief gedeelte voor het laag, en een passief mid/hoog






nu heb je ook verschillende type drivers( driver is de prof. benaming voor wat wij voor het gemak speaker noemen)

2-weg
dit is de meest bekende vorm woofer onder en tweeter boven.
door de 2 puntbronnen zal er een gering fase verschil optreden.

maar je ziet soms ook een speaker met maar 1 driver erin

dit kan zijn :

Coaxciaal
doordat het laag en het hoog vanuit in punt vertrekken zijn dit soort speakers het meest fase rein.

coaxciaal.jpg



in die zelfde familie kom je ook deze tegen n.l

Fullrange
full range betekent van 25Hz -> ~20.000 Hz.
dat wil niet zeggen dat deze beter zou presteren dan coaxciaal

het voordeel van fullrange is geen faseverschuiving, het nadeel is dat een fullrange qua ontwerp soms te traag is met name voor de hogere frequenties.
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 30 jun 2018 19:26

Re: werking speaker en geluid

nu zie je vaak op de achterzijde van een speaker een plaatje of sticker zitten met verschillende informatie.

Spec. speaker.jpg



wat zegt dit nu allemaal over een speaker?

klankmatig weinig, technisch zou het moeten kloppen maar daar schort het vaak aan.
het is niet zo dat er leugens vermeld staan, maar vaak wordt de conditie van die cijfers niet benoemd.

het is dan net zo waardeloos als dat ik schrijf je krijgt 40% korting
die 40% korting zegt mij niets zolang ik niet de hoofdsom weet.


nu kan je speakers grofweg op 2 manieren beoordelen:
-Technische kwaliteit
-Karakteristieke kwaliteit



Technische kwaliteit

De technische kwaliteit kan worden bepaald aan de hand van de geleverde specificaties. Deze wordt vaak geleverd in de vorm van getallen en/of grafieken.
Het zijn de resultaten van metingen, al dan niet volgens bepaalde standaarden.
Hoe gemeten wordt, en welke resultaten worden vrijgegeven, wordt door de fabrikant bepaald.




Voor het kunnen kiezen van een speaker zijn de volgende gegevens van belang:
• Het werkbare frequentiespectrum.
• Het continu- en peakvermogen.
• De impedantie.
• Het rendement.
• Het afstraalgedrag.


Het werkbare frequentiespectrum.
Binnen de luidsprekertechniek is het nagenoeg niet mogelijk om met één luidspreker (zie mijn kanttekening bij fullrange) het complete hoorbare spectrum weer te geven.
Fullrange speakers moeten een bruikbaar frequentiespectrum van 60Hz – 16kHz (±4dB) kunnen weergeven.
Dat betekent dat alle frequenties, tussen de genoemde waarden, met een maximale afwijking van ±3dB ten opzichte van de nullijn worden weergegeven. We spreken dan over een redelijke rechte karakteristiek.

Voor het weergeven van de sublage frequenties zullen we extra speakers moeten gebruiken die vanaf b.v. 20Hz tot b.v. 120Hz een “rechte” karakteristiek hebben. Verstandig is om de speaker alleen in te zetten voor frequentiegebieden die vallen binnen het bruikbare frequentiespectrum die door de fabrikant is opgegeven. Ga je de speaker gebruiken voor frequenties die buiten dit spectrum vallen, kan zowel de speaker als de versterker defect raken!

pas daarom op ga niet zomaar elke speaker inbouwen en gebieden corrigeren, iedere speaker heeft een Max.
ik onderstreep dit omdat je met bv. intoneren totaal niet weet welke frequentie je aan het boosten bent, en of deze frequentie ook gaat vervormen. opletten dus…………………….

binnen de marge van een speaker max. kan je gerust wat meer/minder toepassen, maar net als bij het overklokken van een CPU er zijn gewoon grenzen.



Het continu- en peakvermogen
Het continuvermogen, vaak ook wel (onterecht) RMS-vermogen genoemd, is het maximaal toelaatbare vermogen dat de speaker gedurende lange tijd aan kan.
Vaak is voor het bepalen van deze waarde gebruik gemaakt van een zuiver sinussignaal of gewogen ruis.
De speaker wordt op deze manier continu zeer zwaar belast, muziek, zelfs dead metal, kent momenten waarbij de speaker gedurende een aantal milliseconden kan afkoelen.
Het peakvermogen is het maximale vermogen dat de speaker gedurende een zeer korte tijd aan kan. Daarbij moet je denken aan maximaal 1/10 seconde.

De impedantie
De luidspreker is een elektrisch apparaat dat, gebruik maakt van elektromagnetisme, en een elektrisch geluidssignaal omzet naar geluidsdruk.
Het elektrische geluidsignaal is een wisselspanning. Deze wordt aangesloten op de spoel van de luidspreker. In deze spoel, geplaatst in een magnetisch veld, gaat een wisselende stroom vloeien die op zijn beurt rond de spoel een wisselend magnetisch veld zal opwekken.
De spoel wordt nu afwisselend aangetrokken en afgestoten waardoor de conus gaat bewegen.
De opgegeven impedantie is de laagste weerstand na resonantie.

Het is niet verstandig om een speaker in te zetten in het gebied voor of op de resonantiefrequentie. De fase verschuiving tussen de spanning en de stroom is dan erg groot waardoor er veel energie in de versterker verloren gaat en het rendement erg laag is. Tevens is de vervorming over het algemeen hoog binnen dat gebied.



Het rendement
Het rendement is een maat voor hoeveel geluid een speaker produceert vanuit het aangeboden vermogen. Deze wordt aangegeven in dB-SPL/1W/1m. Daarbij wordt de uitgangsspanning van de versterker zo ingesteld dat deze uitgaande van de nominale impedantie van de speaker 1W opneemt.

Het vermogen van 1W geldt dus alleen maar voor de frequentie waarbij de impedantie nominaal is n.l. 4 Ohm. Immers de impedantie neemt toe bij een toenemende frequentie.
Toch geeft deze waarde wel een duidelijke indicatie. Een gemiddelde HiFi speaker heeft over het algemeen een rendement van niet meer dan 83dB-SPL/1W/1m.
Terwijl een professionele PA speaker al gauw 100 dB-SPL/1W/1m levert.
Let wel, elke verhoging van 3 dB is vergelijk baar met het gebruik van een 2x zoveel vermogen!


Het afstraalgedrag
Doordat tonen met een lage frequentie lange golven hebben, lang ten opzichte van de omvang van de behuizing, zal de luchtdruk op- en afbouw rondom de gehele speaker merkbaar zijn
Het geluid straalt volledig rondom af. Of je nu achter of voor de speaker staat, voor lage frequenties onder 200Hz zal het geluid overal nagenoeg even hard klinken.
afstraal gedrag.jpg


Zodra de frequenties toenemen, en de golven dus kleiner worden, vormt de behuizing steeds meer een obstakel waar het geluid niet meer doorheen kan. Daarnaast worden voor de hogere frequenties hoorns gebruik die door hun directivity het geluid richting geven. Het geluid wordt gericht
afstraal gedrag1.jpg


wordt vervolgd
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.
Avatar gebruiker

Berichten: 610

Geregistreerd: 02 mei 2012 15:16

Woonplaats: Dordrecht

Bericht 30 jun 2018 20:20

Re: werking speaker en geluid

Goed bezig!! heldere uitleg....
Geen dag zonder Bach!
Avatar gebruiker

Berichten: 72

Geregistreerd: 15 apr 2011 21:56

Woonplaats: Chilliwack BC CANADA

Bericht 30 jun 2018 21:52

Re: werking speaker en geluid

Hello Jan Wim,

Hier leer ik nog heel wat van,werkelijk waar!
Gewoon door gaan :D

Vriendelijke groeten van de overkant,

Mart c van Herk
Als het nog lang duurt , wacht ik nog even..

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 09:46

Re: werking speaker en geluid

image.jpg



die bundeling heeft alles te maken met de golflengte van een frequentie, er zijn wel wat varianten om dit deels te omzeilen, maar de golflengte zal er niet door toenemen. Alleen de afstraling kan je wat sturen.


Misschien is het wel aardig om een klein beetje de werking van een driver te beschrijven.

Van stroom naar geluid

hieronder een doorsnede van een speaker(driver) zoals die meestal is opgebouwd

doorsnede speaker.jpg


luidsprekerwerking.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 13:19

Re: werking speaker en geluid

de onderdelen van een driver
1.jpg

2.jpg

3.jpg

4.jpg

5.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 13:21

Re: werking speaker en geluid

6.jpg

7.jpg

8.jpg



De Werking



9.jpg

10.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 13:29

Re: werking speaker en geluid

11.jpg

12.jpg

13.jpg

14.jpg

15.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 13:41

Re: werking speaker en geluid

16.jpg

17.jpg

18.jpg

19.jpg

20.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 15:57

Re: werking speaker en geluid

21.jpg

22.jpg

23.jpg

24.jpg

25.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 17:39

Re: werking speaker en geluid

26.jpg

27.jpg

28.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
Laatst bijgewerkt door Jan Wim op 02 jul 2018 22:01, in totaal 1 keer bewerkt.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 17:52

Re: werking speaker en geluid

Jos heeft een mooie GIF gemaakt van de plaatjes

dus heb deze bijgevoegd

dankje Jos

gif%20animatie%20werking%20speaker%20conus.gif
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
Laatst bijgewerkt door Jan Wim op 02 jul 2018 22:03, in totaal 1 keer bewerkt.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 17:56

Re: werking speaker en geluid

je hebt nu de sinus gezien met de daarbij behorende beweging van de conus

nu zal het voor iedereen duidelijk zijn dat als je zowel fase als tegenfase afspeelt de speaker gelijktijdig naar boven en beneden moet bewegen.
tegenfase.jpg


dat gaat niet dus dat noemen ze uitdoving van het geluid


nu zullen er (buiten mijzelf om) weinig mensen genieten van een cd vol met zuiveren sinussen ;) ;)
en luisteren we naar muziek maar de werking en beweging van de conus blijft nagenoeg hetzelfde

wordt vervolgd
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 02 jul 2018 21:49

Re: werking speaker en geluid

36.jpg

37.jpg

38.jpg



De werking van een driver is nu denk ik duidelijk, hoe lager de frequentie is des te langzamer gaat de conus heen en weer 25Hz is dus maar 25 bewegingen.
maar 15.000Hz zijn 15.000 bewegingen

een woofer(redelijk forse driver) heeft totaal geen probleem met langzame diepe uitslagen, daar is de hele constructie op gebouwd. de woofer krijgt wel moeite om hele snelle slagen te gaan maken.
daar is deze te log en te groot voor.

vandaar dat er meestal een tweeter ingezet wordt voor de hoge snelle frequenties.
nog beter is een tussenstap Laag-Midden-Hoog dan is de spreiding verdeling optimaal
alleen moet dit wel faserein gebeuren op de overlap gebieden(later maar daarover)
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 03 jul 2018 11:49

Re: werking speaker en geluid

Werking van een scheidingsfilter

we zien dus dat een driver of te groot of te klein is gebouwd om echt alle frequenties met de zelfde souplesse te vertalen.
zou je dit toch doen dan is naast schade een enorme bak met vervorming het gevolg.
nu zijn er wel honderden verschillende soorten drivers tweeters enz. hoe moet je daar iets uit zoeken?
je moet zorgen dat ze dezelfde bloedgroep hebben, en dat kan je uitzoeken door gegevens van een driver te bekijken.
Aan de hand van die gegevens kan je dus verschillende drivers uitzoeken die technisch al een soort match hebben.
deze technische gegevens zijn vermeld in de Thiele-Small parameters .
hoe kan het ook anders dat deze opnieuw vernoemd zijn naar de 2 uitvinders bedenkers van deze n.l

Neville Thiele
Richard Small

door deze methode kan je luidsprekerskasten ontwerpen zonder ze fysisch te bouwen. al zal in de praktijk altijd nog een meting volgen bij de duurdere speakers.
maar alle budget ontwerpen worden gebouwd zonder enige dummy test

dit zijn T/S parameters achter elke naam moet een betreffende waarde(eigenschap) van een driver ingevuld worden door een fabrikant.

Fs resonantiefrequentie speaker in free air of half space [Hz]
Fc systeem resonantiefrequentie closed box [Hz]
Fb systeem resonantiefrequentie bassreflex box [Hz]
F3 Frequentie [Hz] waarbij systeem-output 3dB gedaald is
Vas Hoeveelheid lucht [L] met dezelfde akoestische compliantie als de mechanische compliantie (Cms) van de speaker
D Effectieve speaker diameter [cm]
Sd Effectieve piston oppervlakte [cm2]
Xmax Maximale lineaire conusuitslag [mm]
Xmech Maximale mechanische conusuitslag [mm]
Vd Maximale lineaire volume verplaatsing (Sd x Xmax) [cm3]
Re DC weerstand spreekspoel [Ohm]
Rg Impedantie bron (kabels, filter) [Ohm]
Qms Q ten gevolge van mechanische verliezen bij resonantiefrequentie Fs
Qes Q ten gevolge van electrische verliezen bij resonantiefrequentie Fs
Qts Q ten gevolge van Qes//Qms bij resonantiefrequentie Fs
Qtc Q ten gevolge van Qes//Qmc bij systeem resonantiefrequentie Fc
QL Q ten gevolge van kastlek bij systeem resonatiefrequentie Fb
Qp Q ten gevolge van poortverliezen bij systeem resonantiefrequentie Fb
n0 Referentie efficiëntie [%]
Cms Mechanische compliantie van de speaker [m/N]
Mms Effectieve mechanisch bewegende massa [g]
Rms Mechanische verliezen van de speaker [kg/s]
BL Electromagnetische kracht van de magneet x spoel zelfinductie[m/N]
Pa Acoustische belastbaarheid [W]
Pe Electrische belastbaarheid [W]

het zou veels te technisch worden om alles uit te werken en dat is ook niet het doel van deze topic
maar laat ik alleen deze uitwerken omdat dit invloed op een keuze van het filter heeft.

Fs resonantiefrequentie speaker

Iedere kale luidspreker heeft een bepaalde massa (gewicht van de conus) en een veerkracht die door de ophanging van de conus bepaald wordt. Samen vormen deze een systeem dat een sterke voorkeur heeft voor 1 bepaalde frequentie. Beneden die resonantie frequentie geeft een luidspreker hoegenaamd geen geluid af, en bas- tonen bij de resonantie frequentie kunnen erg overheersend zijn. Omdat je dan zelfs naar pure vervorming kan luisteren
de vuistregel is om minimaal om pas na 2/2,5x de Fs de speaker in te zetten.

heb je bv een tweeter met een Fs van 850 dan is de theoretische overname frequentie rond de 2000Hz.

dit bepaalt ook wanneer je drivers laat praten en zwijgen.
alleen hoe lang sta je toe dat een driver nog napraat?

als voorbeeld nemen we een woofer en een tweeter, in theorie zou de woofer abrupt moeten stoppen en de tweeter het direct overnemen. in werkelijkheid bestaat dat niet.
dan zou je een haaks overnamepunt krijgen.

crossover.jpg


het is mechanisch ook onmogelijk om een driver op de msec. te laten stoppen, als je in een auto 80kmu rijd kan je ook niet in een split second stilstaan, dus krijg je een remweg.

nu die remweg is een beetje het principe van een filterhelling, hoe straffer een filterhelling wordt des te harder moet er op de rem getrapt worden. Maar ook het starten (wegrijden) van bv. een tweeter is vastgelegd via een curve.
Nu de mate van de remweg is eigenlijk vastgelegd aan de hand van een curve. de remweg en start snelheid wordt uitgedrukt in dB/oct als je 12dB/oct hebt wordt het volume in de remweg met 12 decibel per octaaf
bijvoorbeeld 1 kHz -12 dB is, zou op 2 kHz -24 dB worden bij een 12 dB/oct filter.

ik moet hier met een hele grote boog omheen want er komt nog veel meer bij kijken maar dan wordt het te moeilijk

de belangrijkste filterhellingen zijn:
crossovers verschil.jpg


het is uit eindelijk de bedoeling dat je speakers met elkaar in harmonie brengt dat ondanks dat de 1 wegzakt en de ander opkomt je een rechte curve boven het overnamepunt houdt, zie rode pijlen.

filter curve.jpg


dus als het gelukt is hou je een mooie egale curve over, als we nu een hardloper van links naar rechts laten rennen dan valt deze niet naar beneden bij de overname gebieden, maar kan netjes doorlopen.
zo ook met audio de muziek moet eigenlijk onhoorbaar kunnen doorlopen van de ene naar de ander driver.

nu zit er nog een addertje onder het gras ondanks dat de curve redelijk glad is kan deze nog uit fase zijn.

opnieuw de hardloper komt aanrennen heeft geen niveau verschil maar op het overname gebied draait hij om en loopt achteruit weliswaar nog steeds de goede richting op maar wel met zijn gezicht de andere kant op.

dat is niet wenselijk in de audio is dat gewoon hoorbaar…….


dus naast de rechte renbaan moet de hardloper ook met zijn lichaam dezelfde kant op blijven rennen.
het toegepaste filtertype en helling bepaalt of de hardloperveel of weinig gaat ronddraaien op de overname punten.


hoe kan je dit omdraaien voorkomen??
door te zorgen dat er op de overnamepunten nagenoeg geen ongewenste fasedraaing plaats vind.
en hoe krijg je dat voor elkaar??
door de woofer en tweeter op TIJD onderling te zetten…………………….

Jawel daar is de kreet op TIJD weer ;) ;) ;)


zoals ik al eerder schreef ik kan maar heel oppervlakkig uitleg geven in deze topic omdat het anders te technisch wordt.
dus alle varianten soorten en smaken laat ik rusten

maar fase heeft een relatie met TIJD, net zoals een vinger onderdeel is van een hand

om de budget speaker maar weer even van stal te halen ;) deze wordt gemaakt via een simulatie en geen tot weinig research. het zal niet de 1e keer zijn dat er bij dit type speakers een verstoring in fase is tussen drivers onderling.
logisch de prijs moet laag, en onderzoek kost geld.

nu zal iedereen niet gelijk kunnen vertellen of een speaker ontwerp klopt, een echte audiofiel(sorry voor de benaming)hoort direct of een ontwerp klopt en/of er fase fouten zijn. net zoals een goede organist hoort in welke toonsoort iets klinkt, of de maatvoering correct is enz.

Fase is te meten en om een exact faserein te zijn op het overnamepunt moet je afhankelijk van het kast ontwerp en drivers resp. de woofer of tweeter gaan vertragen, net zolang totdat je bij een tijdelijke 180 graden fase draai een diepe scherpe dip op het overname punt krijgt als je dan de fase weer terugzet is het ontwerp fase rein.
fase response.jpg


concreet, dat zowel de tweeter als woofer dezelfde golf beweging maken bij het audio signaal.
timealignment.jpg


dit is bij een 2-weg makkelijk bij een 3-weg wordt het wat complexer omdat je dan 2x een aansluiting moet vinden bij de naast liggende drivers.


al die gedragingen van een driver worden vervolgens via componenten in een speakerfilter gestopt.
zodat de driver het juiste signaal krijgt aangestuurd word om te starten en te stoppen enz.

een goed filter is daarom zo summier mogelijk maar toch in staat om soms complexe taken uit te voeren.

je hebt 2 soorten filters:
-analoog
-digitaal

bij een analoog filter is timing haast niet te realiseren via een hardware filter en zal de kast vorm ervoor moeten zorgen dat de drivers op het zelfde punt de luisteraar bereiken

bij een digitaal filter heb je veel meer vrijheid en kan je bij wijze een vlakke voorplaat maken en toch de drivers via een digitale delay vertragen.
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 03 jul 2018 17:57

Re: werking speaker en geluid

hieronder een kast ontwerp dat via de bouwvorm alle drivers op tijd moet zetten en afstraalgedrag moet beinvloeden.

deze vormen zijn puur functioneel. en aangestuurd door een analoog filter
kast ontwerp.jpg

filter analoog.jpg





digitaal kan je gewoon alles voorkant gelijk houden.
digitaal corr..jpg


digitale filter software
digitaal filter.jpg

digitaal filter
dsp_hardware.jpg
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.

Berichten: 4657

Geregistreerd: 11 feb 2011 20:42

Bericht 05 jul 2018 06:38

Re: werking speaker en geluid

wat is het verschil tussen een analoog en digitaal filter?



zowel analoog als digitaal streven hetzelfde doel na n.l. het beinvloeden van het signaal, volgens een bepaalde vooraf berekende waarde, want we willen immers dat bv. het laag op het juiste punt verdwijnt enz.

Analoog
de filterhellingen hebben een bepaalde vorm zoals eerder beschreven bv. Linkwitz enz.
om die juiste vorm te krijgen moeten er componenten in de signaalweg geplaatst worden, die bestaan voor namelijk uit:
Spoel
condensator
weerstand
elco bi-polair

de hoeveelheid en samenstelling van die componenten krijgen ook weer een naam:
1e order
2e order
3e order
4e order
5e order
enz
8e order


Het is moeilijk om dit zonder technische termen te vertalen, omdat dit puur technisch is :o , laat ik een poging wagen

er bestaan laagdoorlaat en hoogdoorlaat orde enz., de naam verklapt het al het bepaald hoeveel laag of hoog er naar een driver toegestuurd mag worden.

ik neem een 1e orde als voorbeeld dat is simpel en voor iedereen te volgen.

ik wil dat een woofer ergens stopt met het weergeven van het hoog.

2e orde laag.jpg


het "signaal" loopt van links naar rechts en wordt vervolgens door een flinke spoel vol met koperdraad wikkelingen gestuurd
de eigenschap van die spoel is zelfinductie
wat zelfinductie???? ja dat ga ik niet uitleggen dat heeft met veldlijnen te maken.
waar het om gaat , zodra de stroom door de spoel loopt, wekt dit ook een tegen reactie op een soort "weerstand" die toeneemt naarmate de frequenties hoger worden.
zet je de spoel in serie zoals op het plaatje (R) dan zal deze de hoge tonen tegen gaan houden door de zelfinductie
hoe groot die zelf inductie is wordt uitgedrukt in mH (milliHenry)

hoe kan het ook anders vernoemd opnieuw naar de uitvinder van dit verschijnsel Joseph Henry

willen we de afbuiging van het signaal nog beter gaan beinvloeden dan moeten we nog een component plaatsen n.l.
een condensator
deze komt dan niet in serie te staan zoals de spoel maar parallel (zeg maar tussen de plus en min)
de eigenschap van een condensator parallel is dat deze een soort kortsluiting maakt waardoor nog meer de hoge frequenties gestopt worden in het plaatje is dit (C)

de beinvloeding van een condensator wordt uitgedrukt in Farad (F), meestal met een voorvoegsel als milli, micro, nano, pico
opnieuw vernoemd naar de uitvinder Michael Faraday

willen we een tweeter filteren in een 1e orde dan is het eigenlijk precies het omgekeerde van het laag doorlaatfilter.
dan komt in de signaalweg geen spoel maar een condensator, en parallel geen condensator maar een spoel,

hoogdoorlaat.jpg


weerstanden worden ingezet om volume aan te passen zodat bv. verschillende drivers een volume krijgen naar gelang het ontwerp.

hoe hoger je een orde kiest voor een filter des te meer componenten moeten erin en des te complexer wordt de werking.
zo kan je spelen meer diepte in het geluid, platter geluid enz. d.m.v van die componenten breng je eigenlijk een soort parameters aan.
het nadeel van al die componenten in een signaal weg is dat ze een ongewilde bijwerking veroorzaken, en deze bijwerking kleurt en tast het signaal aan.
deze kleuring is grotendeels op te lossen door digitaal te gaan filteren



Digitaal
dit filter proces gaat via een DSP (digitale signaalprocessor)
dit is een microprocessor die speciaal ontworpen is voor het bewerken van (continue) digitale signalen.
de processors in een DSP gebruikt de Harvard-architectuur, dit houd in dat het geheugen opgesplitst wordt naargelang de functie van de gegevens dit vraagt, ook is het geschikt voor het verwerken van een continue signaalstroom.
deze architectuur is nodig omdat je met een digitaal filter biquads gaat maken, biquads zijn eigenlijk de digitale vervangers van de analoge spoelen, condensatoren enz.
een biquad kan dus simpel en moeilijk uitvallen.
biquads.jpg


het grote voordeel van een DSP is dat er zeer complexe filteringen mogelijk zijn, die analoog of niet te bouwen zijn, of een emmer aan componenten bevat.

naast het bouwen van biquads kan je ook meestal parametrische equalizing toepassen.
zo kan je al een speaker filteren geheel afgestemd op je ruimte.

ik kan bv. in Excel al biquads bouwen en aanpassen, in het voorbeeld hieronder heb ik opnieuw een laagdoorlaat gemaakt, analoog heb je dus spoel/condensator.
digitaal alleen paar biquads ;)
laagdoorlaat dsp.jpg


natuurlijk heeft een DSP ook een zwakke kant n.l
al die digitale informatie moet tijdelijk even geparkeerd worden, en razendsnel worden omgenummerd naar nieuwe informatie,
de nauwkeurigheid/upsampling van de processor bepaalt de kwaliteit van de DSP.

maar buiten dat, een DSP is superieur aan analoge filtering.
Ook kan je het fase/tijdsverschil eenvoudig corrigeren.
akoestisch filteren i.p.v elektronisch wat analoog absoluut niet mogelijk is





gaandeweg word het denk ik wel duidelijk dat een speaker toch redelijk complex in elkaar steekt.

eigenlijk is het een soort muziek instrument, waaronder je goede en mindere varianten kan kopen.

wat vaak onderschat wordt is de behuizing van een speaker
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.
If music is your passion, put your mind where your heart is and leave the rest to DSP.
Volgende

Keer terug naar Algemene discussie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 19 gasten




Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group.
Designed by ST Software for PTF. phpBB.nl Vertaling

 

Copyright (c) 2008 PCorgan.com. All rights reserved. Mail: info@PCorgan.com