Werking van een scheidingsfilterwe zien dus dat een driver of te
groot of te
klein is gebouwd om echt alle frequenties met de zelfde souplesse te vertalen.
zou je dit toch doen dan is naast schade een enorme bak met vervorming het gevolg.
nu zijn er wel honderden verschillende soorten drivers tweeters enz. hoe moet je daar iets uit zoeken?
je moet zorgen dat ze dezelfde bloedgroep hebben, en dat kan je uitzoeken door gegevens van een driver te bekijken.
Aan de hand van die gegevens kan je dus verschillende drivers uitzoeken die technisch al een soort match hebben.
deze technische gegevens zijn vermeld in de Thiele-Small parameters .
hoe kan het ook anders dat deze opnieuw vernoemd zijn naar de 2 uitvinders bedenkers van deze n.l
Neville Thiele
Richard Small
door deze methode kan je luidsprekerskasten ontwerpen zonder ze fysisch te bouwen. al zal in de praktijk altijd nog een meting volgen bij de duurdere speakers.
maar alle budget ontwerpen worden gebouwd zonder enige dummy test
dit zijn T/S parameters achter elke naam moet een betreffende waarde(eigenschap) van een driver ingevuld worden door een fabrikant.
Fs resonantiefrequentie speaker in free air of half space [Hz]
Fc systeem resonantiefrequentie closed box [Hz]
Fb systeem resonantiefrequentie bassreflex box [Hz]
F3 Frequentie [Hz] waarbij systeem-output 3dB gedaald is
Vas Hoeveelheid lucht [L] met dezelfde akoestische compliantie als de mechanische compliantie (Cms) van de speaker
D Effectieve speaker diameter [cm]
Sd Effectieve piston oppervlakte [cm2]
Xmax Maximale lineaire conusuitslag [mm]
Xmech Maximale mechanische conusuitslag [mm]
Vd Maximale lineaire volume verplaatsing (Sd x Xmax) [cm3]
Re DC weerstand spreekspoel [Ohm]
Rg Impedantie bron (kabels, filter) [Ohm]
Qms Q ten gevolge van mechanische verliezen bij resonantiefrequentie Fs
Qes Q ten gevolge van electrische verliezen bij resonantiefrequentie Fs
Qts Q ten gevolge van Qes//Qms bij resonantiefrequentie Fs
Qtc Q ten gevolge van Qes//Qmc bij systeem resonantiefrequentie Fc
QL Q ten gevolge van kastlek bij systeem resonatiefrequentie Fb
Qp Q ten gevolge van poortverliezen bij systeem resonantiefrequentie Fb
n0 Referentie efficiëntie [%]
Cms Mechanische compliantie van de speaker [m/N]
Mms Effectieve mechanisch bewegende massa [g]
Rms Mechanische verliezen van de speaker [kg/s]
BL Electromagnetische kracht van de magneet x spoel zelfinductie[m/N]
Pa Acoustische belastbaarheid [W]
Pe Electrische belastbaarheid [W]
het zou veels te technisch worden om alles uit te werken en dat is ook niet het doel van deze topic
maar laat ik alleen deze uitwerken omdat dit invloed op een keuze van het filter heeft.
Fs resonantiefrequentie speakerIedere kale luidspreker heeft een bepaalde massa (gewicht van de conus) en een veerkracht die door de ophanging van de conus bepaald wordt. Samen vormen deze een systeem dat een sterke voorkeur heeft voor 1 bepaalde frequentie. Beneden die resonantie frequentie geeft een luidspreker hoegenaamd geen geluid af, en bas- tonen bij de resonantie frequentie kunnen erg overheersend zijn. Omdat je dan zelfs naar pure vervorming kan luisteren
de vuistregel is om minimaal om pas na 2/2,5x de Fs de speaker in te zetten.
heb je bv een tweeter met een Fs van 850 dan is de theoretische overname frequentie rond de 2000Hz.
dit bepaalt ook wanneer je drivers laat praten en zwijgen.
alleen hoe lang sta je toe dat een driver nog napraat?
als voorbeeld nemen we een woofer en een tweeter, in theorie zou de woofer abrupt moeten stoppen en de tweeter het direct overnemen. in werkelijkheid bestaat dat niet.
dan zou je een haaks overnamepunt krijgen.
het is mechanisch ook onmogelijk om een driver op de msec. te laten stoppen, als je in een auto 80kmu rijd kan je ook niet in een split second stilstaan, dus krijg je een remweg.
nu die remweg is een beetje het principe van een filterhelling, hoe straffer een filterhelling wordt des te harder moet er op de rem getrapt worden. Maar ook het starten (wegrijden) van bv. een tweeter is vastgelegd via een curve.
Nu de mate van de remweg is eigenlijk vastgelegd aan de hand van een curve. de remweg en start snelheid wordt uitgedrukt in dB/oct als je 12dB/oct hebt wordt het volume in de remweg met 12 decibel per octaaf
bijvoorbeeld 1 kHz -12 dB is, zou op 2 kHz -24 dB worden bij een 12 dB/oct filter.
ik moet hier met een hele grote boog omheen want er komt nog veel meer bij kijken maar dan wordt het te moeilijk
de belangrijkste filterhellingen zijn:
het is uit eindelijk de bedoeling dat je speakers met elkaar in harmonie brengt dat ondanks dat de 1 wegzakt en de ander opkomt je een rechte curve boven het overnamepunt houdt, zie rode pijlen.
dus als het gelukt is hou je een mooie egale curve over, als we nu een hardloper van links naar rechts laten rennen dan valt deze niet naar beneden bij de overname gebieden, maar kan netjes doorlopen.
zo ook met audio de muziek moet eigenlijk onhoorbaar kunnen doorlopen van de ene naar de ander driver.
nu zit er nog een addertje onder het gras ondanks dat de curve redelijk glad is kan deze nog uit fase zijn.
opnieuw de hardloper komt aanrennen heeft geen niveau verschil maar op het overname gebied draait hij om en loopt achteruit weliswaar nog steeds de goede richting op maar wel met zijn gezicht de andere kant op.
dat is niet wenselijk in de audio is dat gewoon hoorbaar…….
dus naast de rechte renbaan moet de hardloper ook met zijn lichaam dezelfde kant op blijven rennen.
het toegepaste filtertype en helling bepaalt of de hardloperveel of weinig gaat ronddraaien op de overname punten.
hoe kan je dit omdraaien voorkomen??
door te zorgen dat er op de overnamepunten nagenoeg geen ongewenste fasedraaing plaats vind.
en hoe krijg je dat voor elkaar??
door de woofer en tweeter op TIJD onderling te zetten…………………….
Jawel daar is de kreet op TIJD weer
zoals ik al eerder schreef ik kan maar heel oppervlakkig uitleg geven in deze topic omdat het anders te technisch wordt.
dus alle varianten soorten en smaken laat ik rusten
maar fase heeft een relatie met TIJD, net zoals een vinger onderdeel is van een hand
om de budget speaker maar weer even van stal te halen
deze wordt gemaakt via een simulatie en geen tot weinig research. het zal niet de 1e keer zijn dat er bij dit type speakers een verstoring in fase is tussen drivers onderling.
logisch de prijs moet laag, en onderzoek kost geld.
nu zal iedereen niet gelijk kunnen vertellen of een speaker ontwerp klopt, een echte audiofiel(sorry voor de benaming)hoort direct of een ontwerp klopt en/of er fase fouten zijn. net zoals een goede organist hoort in welke toonsoort iets klinkt, of de maatvoering correct is enz.
Fase is te meten en om een exact faserein te zijn op het overnamepunt moet je afhankelijk van het kast ontwerp en drivers resp. de woofer of tweeter gaan vertragen, net zolang totdat je bij een tijdelijke 180 graden fase draai een diepe scherpe dip op het overname punt krijgt als je dan de fase weer terugzet is het ontwerp fase rein.
concreet, dat zowel de tweeter als woofer dezelfde golf beweging maken bij het audio signaal.
dit is bij een 2-weg makkelijk bij een 3-weg wordt het wat complexer omdat je dan 2x een aansluiting moet vinden bij de naast liggende drivers.
al die gedragingen van een driver worden vervolgens via componenten in een speakerfilter gestopt.
zodat de driver het juiste signaal krijgt aangestuurd word om te starten en te stoppen enz.
een goed filter is daarom zo summier mogelijk maar toch in staat om soms complexe taken uit te voeren.
je hebt 2 soorten filters:
-analoog
-digitaal
bij een analoog filter is timing haast niet te realiseren via een hardware filter en zal de kast vorm ervoor moeten zorgen dat de drivers op het zelfde punt de luisteraar bereiken
bij een digitaal filter heb je veel meer vrijheid en kan je bij wijze een vlakke voorplaat maken en toch de drivers via een digitale delay vertragen.
Je hebt geen permissies om de bijlage(n)) in dit bericht te zien.